Mirosława Klimiuk – Specjalista psychiatra dzieci i młodzieży

- Polityka ochrony dzieci -

PREMABUŁA

Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją (Art. 72.1 Konstytucji RP, Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483, ze zm.). Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników tutejszego gabinetu jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Wprowadzenie standardów ochrony dzieci przed krzywdzeniem stanowi realizację obowiązku prawnego dot. wprowadzenia w podmiocie leczniczym standardów ochrony małoletnich, określonego w Ustawie z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz. U. z 2024 r. poz. 560).

§ 1
Bezpieczny kontakt z dziećmi
  1. Pracownicy gabinetu lekarskiego w przypadku kontaktu z dziećmi zobowiązani są do przestrzegania bezpiecznych relacji personel – dziecko.
  2. Pracownicy gabinetu lekarskiego nie korzystają z prywatnych kanałów komunikacji w kontaktach z dziećmi bez wiedzy ich opiekunów prawnych.
  3. W szczególności pracownicy gabinetu lekarskiego nie prowadzą z dziećmi prywatnych rozmów z wykorzystaniem mediów społecznościowych lub innych komunikatorów.
  4. W przypadku rozpoczęcia prywatnej rozmowy z wykorzystaniem mediów społecznościowych lub innych komunikatorów przez samo dziecko pracownik gabinetu lekarskiego nie kontynuuje rozmowy i poleca dziecku zgłoszenie się w miejscu wykonywania obowiązków służbowych lub z wykorzystaniem służbowych kanałów komunikacji zdalnej.
§ 2
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dziecikontakt z dziećmi
  1. Pracownicy gabinetu lekarskiego posiadają odpowiednie przeszkolenie i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia, zaniedbania i dyskryminacji dzieci.
  2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka lekarz, którzy pozostaje z dzieckiem/jego rodziną w bezpośrednim kontakcie, jest zobowiązany podjąć rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnego wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka w ramach gabinetu lekarskiego pracownicy gabinetu lekarskiego przekazują tę informację lekarzowi prowadzącemu dziecko.
§ 3
Procedury interwencji w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa dziecka,
Zasady ogólne
  1. Zagrożenie bezpieczeństwa dzieci może przybierać różne formy, z wykorzystaniem różnych sposób kontaktu i komunikowania.
  2. Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację bezpieczeństwa dzieci zawężając do następujących kategorii:

a. popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie nad dzieckiem, kary fizyczne),
b. doszło do innej formy krzywdzenia, takiej jak np. krzyk, poniżanie, przemoc fizyczna, psychiczna, seksualna i ekonomiczna;
c. doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka (np. związanych z żywieniem, higieną, zdrowiem, zaniedbywaniem ze strony wychowawców, ignorowaniem kontaktów, udostępnianiem danych osobowych dziecka i jego wizerunku).

§ 4
Procedury interwencji w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa dziecka,
Interwencja
  1. W przypadku podjęcia przez lekarza, podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, lekarz ma obowiązek sporządzić notatkę służbową.
  2. W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, należy w pierwszej kolejności niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (Policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112
  3. Poinformowania służb dokonuje pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu i następnie sporządza notatkę służbową na temat podjętych czynności.
  4. Wszyscy pracownicy gabinetu lekarskiego, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
  5. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez osobę trzecią (obcą, bądź spokrewnioną), lekarz dokłada wszelkich starań, aby przeprowadzić rozmowę z dzieckiem i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka, w szczególności jego opiekunami. Lekarz stara się ustalić przebieg zdarzenia.
  6. Lekarz organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.
  7. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie dziecka przez rodziców/opiekunów, lekarz przeprowadza rozmowę z osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu i o sytuacji osobistej (rodzinnej, zdrowotnej) dziecka. Stara się ustalić przebieg zdarzenia, ale także wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka.
  8. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo, lekarz sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
  9. W przypadku, gdy z przeprowadzonych ustaleń wynika, że opiekun dziecka zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo, rodzina stosuje przemoc wobec dziecka, o sytuacji zostanie poinformowany właściwy ośrodek pomocy społecznej lub szkoła lub inne instytucje oświatowe o potrzebie pomocy rodzinie, gdy niespełnianie potrzeb wynika z sytuacji ubóstwa, bądź – w przypadku przemocy i zaniedbania – zostanie wszczęta procedura Niebieskiej Karty.
  10. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji instytucji, o których mowa w punktach poprzedzających.
§ 5
Zasady ochrony danych osobowych dziecka
  1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1 z późn. zm.).
  2. Pracownicy gabinetu lekarskiego mają obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarzają, oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
  3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
  4. Wszyscy pracownicy przed podjęciem pracy są obligatoryjnie szkoleni z przepisów i zasad dotyczących ochrony danych osobowych.
§ 6
Objaśnienie terminów
  1. Pracownikiem gabinetu jest lekarz, psychoterapeuta lub osoba obsługująca sekretariat gabinetu lekarskiego.
  2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
  3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
  4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców/opiekunów prawnych dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno-opiekuńczy.
  5. Przez zagrożenie bezpieczeństwa dziecka lub krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie przestępstwa lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, stosowanie przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie bądź też zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
  6. Przestępstwem jest zachowanie człowieka uznawane za społecznie szkodliwe i z tego względu zabronione przez ustawę (głównie kodeks karny, ale też wiele innych ustaw, jak np. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii)
  7. Czynem karalnym jest zachowanie człowieka uznane za społecznie szkodliwe, które stanowiłoby przestępstwo, gdyby zostało popełnione przez osobę w wieku powyżej 17 roku życia. Osoba poniżej 17 roku życia (nieletni) nie ponosi jednak odpowiedzialności karnej, lecz odpowiada za takie zachowania przed sądem rodzinnym w trybie postępowania w sprawach nieletnich, a nie postępowania karnego. Postępowanie w sprawach nieletnich zmierza do wychowania nieletniego sprawcy, a nie ukarania go.
  8. Właściwy sąd rodzinny oznacza najbliższy sąd rejonowy wydział rodzinny i nieletnich. Informacje na temat tego, gdzie znajduje się wydział właściwy dla danej miejscowości znajduje się aktualnym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie ustalenia siedzib i obszarów właściwości sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych oraz zakresu rozpoznawanych przez nie spraw. Korespondencję do sądu rodzinnego należy kierować w formie pisemnej, listem poleconym.
  9. Przez właściwy miejscowo ośrodek pomocy społecznej należy rozumieć ośrodek położony w gminie/dzielnicy, w której zamieszkuje dziecko. Korespondencję z OPS należy prowadzić w formie pisemnej listem poleconym lub mailowej.
  10. Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa należy złożyć do właściwej miejscowo (najbliższej) jednostki policji lub prokuratury w formie pisemnej. Zawiadomienie należy nadać listem poleconym.
§ 7
Przepisy końcowe
  1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
  2. Niniejsza Polityka podlega udostępnieniu publicznemu, w tym dla rodziców dzieci korzystających z usług gabinetu lekarskiego, poprzez jej zamieszczenie na stronie internetowej pod adresem gabinetklimiuk.pl